Adli Bilişim

SCRIPT NEDİR? SCRIPT NE İŞE YARAR?

İngilizce bir kelime olan script tiyatro ve yazılım alanında ortak kullanılabilecek nadir terimlerdendir. Sözlükteki anlamı; konuşmacının elindeki notlar, betik olan script hazır metin olarak Türkçeleştirilebilir. Biz bu yazıda kodlama ve tiyatro dünyasında farklı anlamlar ifade eden script teriminin kodlama dünyasındaki ne anlama geldiğini inceleyeceğiz. 

Kod yazmak uzun ve yorucu olabiliyor. Çoğu zaman çok uzun çözümler yazmak gerekiyor. Bu durumda yazılımcılar çözümlerinin bazı bölümlerinde daha önceden yazılmış olan kod bloklarını kullanabiliyor. Bu hazır kod bloklarına script denir.  

Script herhangi bir programlama dilinde yazılmış olan ve uygulama bölümlerinin tamamını içeren hazır kod bloğudur.  

Her programa dilinin kendine özgü komut okuma ve yorumlama stili vardır. Bu sebeple her script yalnızca kendi yazıldığı dilde çalışır.  

Programlama bilmeyen biri bile script kullanarak bazı uygulamaları yazabilir. 

script

SCRİPT NE İŞE YARAR? 

Scriptlerin her biri farklı amaçlarla programlar ve dijital süreçler oluşturmak için birbirinden farklı mantıksal süreçleri kullanırlar. Yani bilgisayar oyunu tasarlarken kullanılan script ile bir takvim uygulamasında kullanılan scriptin aynı olması beklenemez.  

Scriptler genellikle çevrimiçi sistemlerde yaygın olarak kullanılırlar. Ancak kullanışlı yapıları, işlevsel ve verimli olmaları sebebiyle çevrimdışı dijital kaynaklarda da kullanılan çözüm yöntemleridirler. 

Örneğin bir web sitesi tasarlıyorsunuz. Bu web sitesine çeşitli fonksiyonlar kazandırmak için uygun dilde yazılmış scriptleri kullanabilirsiniz. Harici scriptler kullanarak web sitenize çeşitli fonksiyonlar kazandırmanız mümkün. Üstelik bunu yapmak için ileri düzey kodlama bilgisine sahip olmanıza gerek yok. 

Bir web sitesinin kodlarına bir script bloğu eklemek en basit örneklerden biridir. Scriptleri farklı dillerde (kullandığınız programlama diline uygun olan dilde) farklı alanlarda kullanmak mümkün. 

Farklı çözümler için farklı scriptler kullanmak gereklidir. Bunun yanı sıra aynı sonuca varan farklı scriptler üretmek de mümkün.  

Script türlerinin birçoğuna farklı platformlardan (örneğin; Githup) ücretli veya ücretsiz olarak ulaşabilirsiniz. Ayrıca kodu yazan yazılımcı lisanslı veya lisanssız olarak dağıtma hakkına sahiptir.  

SCRIPT KULLANMANIN AVANTAJLARI 

Open source (açık kaynak) olduğu için ulaşılması kolaydır. 

Çoğu zaman derlenmeye ihtiyaç duymaz. 

Farklı işletim sistemleri tarafından kullanılabilir. 

Öğrenmesi ve yazması kolaydır. 

Geliştirmesi çok daha kolay ve kısa sürelidir. 

script-code

SCRIPT KULLANMANIN DEZAVANTAJLARI 

Open source olduğu için lisans konusunda sıkıntı oluşturabilir. 

Derlemek için harici bir programa ihtiyaç duyulabilir. 

Çalışma hızı derlenmiş bir kod bloğuna göre daha düşük olabilir. 

Script türleri nelerdir? 

  1. AppleScrip 
  2. PhpScript 
  3. Javascript
  4.  VisualbasicScript 
  5. Shellscript
  6. CgiScript 
  7. MircScript 
  8. NulledScript vb… 

 

APPLE SCRIPT 

Apple şirketi tarafından geliştirilmiştir ve Mac OS işletim sisteminde çalışır. UNIX Shell araçlarıyla birlikte sunulmaktadır. Dosya dönüştürme, dosya değiştirme, yığın işleme, belirtilen işleri belirlenen zamanda yapma, veri tabanı ve diğer uygulamalar arasında veri transferi, çoklu uygulama eylemlerini birleştirerek otomatik iş akışı oluşturmak gibi işler için kullanılır. 

PHP SCRIPT 

Web tasarımcılarının en sık kullandığı dildir. Oluşturması zordur. Kullanım alanı en geniş tür budur.  

JAVASCRIPT (.JS) 

Netscape firması tarafından geliştirilmiş bir script türüdür. Web sitelerinde hareketli ve etkileşimli sayfalar hazırlama imkânı sunar.  

Internet sitelerinde üç boyutlu görüntü oluşturmak, harita organizasyonu sağlamak, video ve ses kullanılmasına olanak sağlamak için kullanılır. Kullanıcı arayüzü ve bileşenleri, formlar, veri görselleştirme, yazı tipileri, grafikler, veri tabanı yönetimi gibi işlemler javascript kullanılarak gerçekleştirilebilir. 

VISUAL BASIC SCRIPT 

Microsoft visual basic dili kullanılarak oluşturulan scriplerdir. Işlemci ve sunucu tarafından kullanılabilir. ASP ile oluşturulan sayfalarda kullanılmaktadır. Gennellikle uygulamaların görsel kısımları için kullanılır. 

SHELL SCRIPT 

İşletim sistemleri arasında baplantı kurmak için kullanılır. 

CGI SCRIPT 

Web servisleri ve harici sistemler arasında bir etkileşim platformu oluşturmak için kullanılır. CGI (Common Getway Interface) scriptleri çalıştırılabilir kaynaklar olduğundan bir başkası tarafından kolaylıkla çalıştırabilir.  

MIRC SCRİPT 

mIRC (Mardam Khalid Bey Internet Relay Chat) sohbet uygulamalarının atası olarak bilinir. Mirc script kodları yanlızca mirc uygulamasında kullanılabilecek şekilde tasarlanmıştır. 

NULLED SCRİPT 

Bazen lisanslı scriptlerin lisansları kırılarak lisanssız olarak kullanılması sağalanabiliyor. Bu tarz scriptlere nulled script adı verilir. Kullanımı yasadışıdır. 

Etiketler

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

Başa dön tuşu
Kapalı